Ik ben bang.
Het leven gaat zijn gewone gangetje. De zomer is voorbij, de vakantie zit erop, het is weer druk op straat en op het werk. Nederland maakte zich deze keer druk over de niqaab, de pensioenen moeten gekort worden, de rente daalt tot onder nul, de werkloosheid is laag, de woningmarkt loopt vast, de koopkracht stijgt (een beetje, voor werkenden) en het Verenigd Koninkrijk verlaat nog steeds de EU. Al is dat laatste niet zeker.
De Koning las de troonrede voor. Defensie krijgt 9 extra F35/JSF straaljagers, de lonen in het onderwijs en de zorg moeten omhoog, het hoogste belastingtarief wordt juist verlaagd, harddrugs moeten feller bestreden worden, personeelstekorten moeten worden aangepakt; en dit zijn nog slechts de duurste plannen.
Bij al dat rumoer geven wij ons leven een 7,8 – en dat doen we al een jaar of tien, meldt het Sociaal Cultureel Planbureau, of de economie nu is crisis verkeert of juist groeit.
Dus waarom dan bang zijn? Een meevaller hier, een tegenvaller daar, maar eigenlijk is alles onder controle. Toch?
Juist dát maakt mij bang, dat alles zo gewoon zijn gang gaat. Want ondertussen verandert het klimaat en doen we alsof dat weliswaar zorgelijk is, maar zich voordoet in een parallelle wereld, ergens waar het ons niet echt kan raken.
Jawel, er is het klimaatakkoord. Maar de regering, net als ik bang, maar dan voor verlies van draagvlak, bezweert ons “we gaan het rustig aan doen”. Dus:
- Toen Stichting Urgenda in juni 2015 de Staat voor het gerecht daagde omdat zij vindt dat de Staat meer moet doen tegen de uitstoot van broeikasgassen en de rechter besliste in het voordeel van Urgenda, toen ging de Staat tegen deze uitspraak in beroep. En deed niets aan de uitstoot van broeikasgassen.
- Toen in oktober 2018 het gerechtshof de uitspraak van de rechter bevestigde, ging de Staat tegen deze uitspraak in cassatie(ging weer in beroep) bij de Hoge Raad. En deed weinig aan de uitstoot van Broeikasgassen.
- En nu dreigt de Hoge Raad de uitspraak van het gerechtshof te gaan bevestigen. En kan de Staat niet meer aan de eis van Urgenda voldoen zonder haar belofte het rustig aan te gaan doen te breken.
Zo ging het ook in het geval van de uitstoot van stikstof. De seinen gingen in 2015 al op oranje, maar we doen net of we kleurenblind zijn en bovendien veel slimmer dan de wet en het klimaat; als het zover is verzinnen we er wel wat op.
Maar het is al zover!
De wereldwijd 4 warmste jaren sinds 1880 zijn de afgelopen 4 jaren. En 2019 is hard op weg zich bij dat kwartet te voegen. En Nederland haalt z’n schouders op, vindt het terugbrengen van de maximale snelheid op snelwegen naar 100 km. per uur een te extreme maatregel. In plaats daarvan adviseert de overheid de spanning van je autobanden geregeld te contoleren, want dat is goed voor het klimaat.
Ik heb lang gedacht dat die klimaatverandering echt merkbaar zou worden voor mijn kleinkinderen, dat mijn kinderen er wel al last van zouden gaan hebben, maar dat ik de dans nog zou ontspringen. Een zorgelijk vooruitzicht natuurlijk en reden mijn gedrag enigszins aan te passen. Inmiddels denk ik dat mijn ouders van de generatie zijn die de dans ontsprongen is. En dat maakt mij toch een beetje bang.
remkovar 